02-02-2022, 11:23 AM
HII NDIYO ETIMOLOJIA YA MANENO 'KARIBU' NA 'AKARABA'
Neno *karibu* katika lugha ya Kiswahili ni *kielezi* chenye maana zifuatazo:
1. -a karibu na muda, -siokuwa ya zamani, -siochukua muda mrefu kutokea.
2. -siokuwa mbali na eneo.
3. -a chupuchupu; almanusura.
4. -siokuwa mbali kwa idadi; kiwango cha kukadiria.
Mfano: Walihudhuria watu karibu 1000.
Msemo: Karibu aangukie pua: Nusura adhurike.
Katika lugha ya Kiarabu, neno *karibu* ni nomino ya Kiarabu *qariibun/qariiban/qariibin قريب* yenye maana zifuatazo:
1. Sio mbali.
2. Muda mfupi uliopita
3. Muda mfupi ujao.
4. Mwenye ukaribu wa nasaba/ukoo; jamaa/ndugu.
Neno *akaraba* katika lugha ya Kiswahili ni nomino [Ngeli: a-/wa-] yenye maana zifuatazo:
1. Ndugu wa karibu kwa upande wa kuumeni au kuukeni.
Mfano: Mnuta ni akaraba wangu wa kuumeni.
2. Mtu wa familia yako wa ukoo mmoja nawe; jamaa yako.
Katika lugha ya Kiarabu, neno *akaraba* limekopwa kutoka neno la Kiarabu *aqribaau* (soma: *aqribaau/aqribaa-a اقرباء* ) ambalo ni nomino wingi wa neno karibu (soma: *qariibun/qariiban/qariibin قريب*) lenye maana ya ndugu/jamaa wa mtu *aqribaaul Insaani اقرباء الإنسان* .
Kinachodhihiri ni kuwa Waswahili wamelichukua neno *karibu* (soma: *qariibun/qariiban/qariibin قريب* ) wakalifanya kielezi na kulipa maana kadhaa zinazokaribiana na maana zake katika lugha asili - Kiarabu na maana nyinginezo huku wakiacha maana yake ya *ndugu wa karibu* na kisha wakalichukua neno *akaraba* linalotokana na neno *aqribaau* lililo wingi wa neno *karibu (qariibun قريب)* wakalipa maana za neno *qariibun قريب* katika lugha ya Kiarabu.
*Shukran sana.*
*Khamis S.M. Mataka.*
Neno *karibu* katika lugha ya Kiswahili ni *kielezi* chenye maana zifuatazo:
1. -a karibu na muda, -siokuwa ya zamani, -siochukua muda mrefu kutokea.
2. -siokuwa mbali na eneo.
3. -a chupuchupu; almanusura.
4. -siokuwa mbali kwa idadi; kiwango cha kukadiria.
Mfano: Walihudhuria watu karibu 1000.
Msemo: Karibu aangukie pua: Nusura adhurike.
Katika lugha ya Kiarabu, neno *karibu* ni nomino ya Kiarabu *qariibun/qariiban/qariibin قريب* yenye maana zifuatazo:
1. Sio mbali.
2. Muda mfupi uliopita
3. Muda mfupi ujao.
4. Mwenye ukaribu wa nasaba/ukoo; jamaa/ndugu.
Neno *akaraba* katika lugha ya Kiswahili ni nomino [Ngeli: a-/wa-] yenye maana zifuatazo:
1. Ndugu wa karibu kwa upande wa kuumeni au kuukeni.
Mfano: Mnuta ni akaraba wangu wa kuumeni.
2. Mtu wa familia yako wa ukoo mmoja nawe; jamaa yako.
Katika lugha ya Kiarabu, neno *akaraba* limekopwa kutoka neno la Kiarabu *aqribaau* (soma: *aqribaau/aqribaa-a اقرباء* ) ambalo ni nomino wingi wa neno karibu (soma: *qariibun/qariiban/qariibin قريب*) lenye maana ya ndugu/jamaa wa mtu *aqribaaul Insaani اقرباء الإنسان* .
Kinachodhihiri ni kuwa Waswahili wamelichukua neno *karibu* (soma: *qariibun/qariiban/qariibin قريب* ) wakalifanya kielezi na kulipa maana kadhaa zinazokaribiana na maana zake katika lugha asili - Kiarabu na maana nyinginezo huku wakiacha maana yake ya *ndugu wa karibu* na kisha wakalichukua neno *akaraba* linalotokana na neno *aqribaau* lililo wingi wa neno *karibu (qariibun قريب)* wakalipa maana za neno *qariibun قريب* katika lugha ya Kiarabu.
*Shukran sana.*
*Khamis S.M. Mataka.*
Mwl Maeda