KITENZI KISHIRIKISHI NA MAUMBO YAK

[MwlMaeda]

Kitenzi kishirikishi

Mifano

• Yeye ‘ndiye mwalimu wao
  
• Sisi tu wanafunzi watiifu
  
• Jembe li shambani
  

Kitenzi kishirikishi (alama yake ya kiisimu ni: t) ni kitenzi ambacho hujulisha hali ya kuwepo au kutokuwepo kwa uhusiano/ushirikiano baina ya vipashio vya lugha. Uhusiano huo unaweza kuwa katika tabia, hali, au mazingirafulani.

Uchambuzi

• Khadija ni mwizi (ni, ni hali ya kuyakinisha ya kwamba Khadija ana uhusiano na tabia ya wizi).
  
• Joseph alikuwa mwalimu wetu (tendo kamilifu).
  
• Amina hakuwa mchoyo (hapa inakanusha ya kwamba Amina hana uhusiano tabia ya uchoyo).
  
• Kikombe ki mezani (hapa kipashio cha ki kimetumika kutaja mazingira au mahali kikombe kilipo – kiko mezani).
  
• Juma yu mgonjwa (hapa inataja tena hali ya nafsi – ni mgonjwa).
  

Angalizo: Kitenzi kishiriki alama yake ni t ndogo.

Aina za vitenzi vishirikishi

Aina za vitenzi vishirikishi vimegawanyika katika makundi makuu mawili – navyo ni:

1) Vitenzi vishirikishi vikamilifu

2) Vitenzi vishiriki vipungufu