+- JIFUNZE KISWAHILI (https://jifunzekiswahili.co.tz)
+-- Forum: My Category (https://jifunzekiswahili.co.tz/forumdisplay.php?fid=1)
+--- Forum: Majadiliano ya Wadau wa Kiswahili (https://jifunzekiswahili.co.tz/forumdisplay.php?fid=16)
+--- Thread: ETIMOLOJIA YA NENO 'AMIRI' (/showthread.php?tid=2073)
ETIMOLOJIA YA NENO 'AMIRI' - MwlMaeda - 01-09-2022
HII NDIYO ETIMOLOJIA YA NENO 'AMIRI'
Neno amiri katika lugha ya Kiswahili lina maana zifuatazo:
1. Nomino: [Ngeli: a-/wa-, wingi: maamiri ] mtoto wa mfalme; mwana mfalme.
2. Nomino: [Ngeli: a-/wa-] kiongozi mwenye mamlaka ya kutoa amri.
Mfano: kiongozi mkuu, amiri jeshi mkuu: mtu mwenye cheo kikubwa kijeshi anayetoa mwongozo kwa wanajeshi wengine walio chini yake.
2. Kitenzi si elekezi: amir.i anza kufanya jambo; anzisha ( Minyumbuliko : amiria, amirika, amirisha, amiriwa.)
Katika lugha ya Kiarabu, neno hili amiri(soma: amiirun/amiiran/amiirin امير) ni nomino inayotokana na kitenzi cha Kiarabu amura أمر ameamrisha , lenye maana: mwenye kutoa amri.
Maana zingine za neno (amiri) katika Kiarabu ni:
1. Mfalme
2. Mtoto wa mfalme.
3. Mtawala.
4. Mshauri.
5. Jirani.
6. Lakabu ya kiongozi wa Waislamu, amiru al-Muuminiina (soma: Amirul Muuminiina Kiongozi Mkuu wa Waislamu امير المؤمنين ).
Kinachodhihiri ni kuwa neno amiiri (soma: amiirun/amiiran/amiirin امير ) lilipoingia katika Kiswahili na kutoholewa kuwa neno amiri lilichukua baadhi ya maana zake kutoka Kiarabu na kuziacha maana zingine.
Shukran sana.
Khamis S.M. Mataka.