+- JIFUNZE KISWAHILI (https://jifunzekiswahili.co.tz)
+-- Forum: My Category (https://jifunzekiswahili.co.tz/forumdisplay.php?fid=1)
+--- Forum: Majadiliano ya Wadau wa Kiswahili (https://jifunzekiswahili.co.tz/forumdisplay.php?fid=16)
+--- Thread: ETIMOLOJIA YA NENO ' AGHALABU/AGHLABU' NA 'NADRA' (/showthread.php?tid=2025)
ETIMOLOJIA YA NENO ' AGHALABU/AGHLABU' NA 'NADRA' - MwlMaeda - 01-05-2022
HII NDIYO ETIMOLOJIA YA NENO ' AGHALABU/AGHLABU' NA 'NADRA'
Neno aghalabu/aghlabu katika lugha ya Kiswahili ni kielezi chenye maana ya mara nyingi, kwa kawaida, mara kwa mara.
Mifano:
1. Nyota nyingi aghalabu/aghlabu huonekana usiku.
2. Watu wanaofanya mazoezi, aghalabu/aghlabu huwa na afya njema.
Katika lugha ya Kiarabu, neno hili aghalabu/aghlabu (soma: aghlabu/aghlaba اغلب) ni nomino yenye maana zifuatazo:
1. Mtu mwenye shingo nene.
2. Mnyama simba.
3. Mwenye nguvu.
4. Mara nyingi.
Neno nadra katika lugha ya Kiswahili lina maana zifuatazo:
1. Nomino: [Ngeli: i-/zi-] uchache wa vitu au mambo kwa nadra mara chache sana.
Mfano : Tunaonana kwa nadra siku hizi.
Methali: Heri huenda mara kwa mara kwa wajasiri, nadra huenda kwa walegevu.
2. Kivumishi : -a uchache, haba, kidogo sana, -siyopatikana kwa urahisi.
Mfano : Siku hizi asali ni nadra sana kupatikana.
Katika lugha ya Kiarabu neno ' nadra ' ( soma: naadiratu/naadiratan/naadiratin نادرة/ nadiratun ندرة) lina maana zifuatazo:
1. Kinachopatikana kwa uchache sana, mfano: kitaabun naadirun.
2. Kitu kulichoadimika.
3. Jambo au kitu kinachotokea mara moja moja.
Kinachodhihiri ni kuwa neno aghalabu/aghlabu ( soma: aghlabu/aghlaba اغلب) lilipoingia katika Kiswahili na kutoholewa kuwa neno aghalabu lilichukua maana ya ' mara nyingi' na kuziacha maana zingine, kama ambavyo neno ' nadra ' ( soma: naadiratun/naadiratan/naadiratin نادرة/nadiratun/nadiratan/nadiratin ندرة) lilipoingia katika Kiswahili lilichukua maana ya ' mara chache' na kuziacha maana zingine.
Shukran sana.
Khamis S.M. Mataka.